فرق بین فتوا و حکم

[عبدالله مهمان]

بسمه تعالی
سلام علیکم
در باره فرق بین فتوا و حکم سه سوال داریم:
۱. فتوای تحریم تنباکو مرحوم آیت الله العظمی میرزا شیرازی، حکم بود و بر تمام شیعیان و حتی برای مراجع دیگر هم واجب بود که اطاعت کنند یا نه، حکم نبود و فتوا مخصوص بود برای مقلدان خودشان؟

۲. الان یعنی در زمان ما، اگر یک فقیه جامع شرایط - که این فقیه خواه در ایران باشد یا در عراق یا در پاکستان باشد - و یک فتوای عموم بدهد مثلاً رأیت هلال ماه جدید یا فتوای دیگر ، آیا این حکم محسوب میشود و برای تمام شیعیان و حتی مراجع دیگر ، اطاعت کردن از این حکم واجب می‌شود ؟ 

۳. بعد از فتوای تحریم تنباکو آیت‌الله العظمی میرزا شیرازی، تا به حال کدام  فقهاء حکم داده اند ؟ لطفاً با مثال جواب بفرمایید تا این مسأله برای ما روشن بشود .

[ترنجیان 91]

سلام علیکم  حکم بیشتر در موضوعاتی است که مورد اختلاف واقع شده یا به جهات ثانویه لازم است کاری انجام شود ویا ترک شود که فعل یا ترک ان بر صلاح جامعه اسلامی تشخیص داده شود. در مورد قضیه رویت هلال اولا مساله اختلافی است که ایا حکم حاکم بر فرضی که حکمی داده شود نافذ است یا خیر ! که نظر مبارک ایه الله سیستانی بر این است که در مساله رویت هلال حکم حاکم نافذ نیست ، ثانیا انچه دفاتر مراجع اعلام میکنند خبر از رویت است نه حکم نسبت به اول ماه ومطلب اخر اینکه مقصود از حاکم شرع هر فقیه جامع الشرایط است وانحصار در فقیه خاص ندارد .