خمس باغ مرد جاهل

[حبیب 1]

بسمه تعالی
سلام علیکم
(در غیر ایران) مردی هست که بیش از ۶۰ سال دارد متدین نیست، جاهل و شرابخوار است. همسرش هم اهل نماز نیست.  دو پسر دارد که هر دو متدین است. یک خانهٔ سه اتاقی را به پسر کوچکش (که ۳۶ سال دارد) داده و یک باغ دارد که توی این باغ خودش با پسر بزرگش زندگی میکند آن باغ را هم به پسربزرگش داده. این باغ را که داده به این معنی نیست که پسر هر چه میخواهد بکند، اراده پسر در این خانه یا باغ نیست، پسر نمی‌تواند آنها را بفروشد. شاید بعد از فوت پدر تام الاختیار میشوند. 
سوالات در باره خمس بر پسربزرگ آن مرد:
 می دانیم که آن باغ (یعنی چنین میراث) خمس ندارد چون پدر متدین نیست و شاید اعتقاد به خمس هم ندارد.

۱. در خمس می دانیم که اگر قبل از روز خمس، شخصی چیزی بخرد استفاده هم بکند ولی قبل از همین روز خمسش از نیازش خارج کند، آن چیز خمس دارد (احتیاط واجب یا فتوا).
 بعد از فوت پدر، در همین سالی که هنوز روز خمس پسربزرگ نرسیده، اگر بعضی درختان را کنده کند که من نیازی به این درختها ندارم یا بعضی چیزها که از پدرش به او مانده آنها را به دیگران بدهد (از نیازش خارج کند) که من به اینها نیاز ندارم، آیا به این درختها یا چیزها خمس تعلق می گیرد؟

۲. بعد از فوت پدر، در همین سالی که هنوز روز خمس پسربزرگ نرسیده، از درختان یا هر چیزی که از پدر ارث مانده ، پسربزرگ تا به روز خمسش از آنها استفاده نکرد، آیا به آنها خمس تعلق میگیرد ؟

۳.  بعد از فوت پدر، اگر پسربزرگ از زمین باغ یا از میوه‌های باغ را مثل سرمایه استفاده بکند ، مثلاً هر سال میوه‌های درخت را می‌فروشد یا در زمین چیزها  می‌کارد و بعد از رشد آنها را می‌فروشد. در این حال آیا درخت‌ها و زمین باغ خمس تعلق میگیرد یا اینکه این زمین و درخت ارث است و خمس ندارد ؟

[ترنجیان 91]

در در ۱۴۰۰/۵/۱۴ در ۱۳:۱۱، حبیب گفته است :

بسمه تعالی
سلام علیکم
(در غیر ایران) مردی هست که بیش از ۶۰ سال دارد متدین نیست، جاهل و شرابخوار است. همسرش هم اهل نماز نیست.  دو پسر دارد که هر دو متدین است. یک خانهٔ سه اتاقی را به پسر کوچکش (که ۳۶ سال دارد) داده و یک باغ دارد که توی این باغ خودش با پسر بزرگش زندگی میکند آن باغ را هم به پسربزرگش داده. این باغ را که داده به این معنی نیست که پسر هر چه میخواهد بکند، اراده پسر در این خانه یا باغ نیست، پسر نمی‌تواند آنها را بفروشد. شاید بعد از فوت پدر تام الاختیار میشوند. 
سوالات در باره خمس بر پسربزرگ آن مرد:
 می دانیم که آن باغ (یعنی چنین میراث) خمس ندارد چون پدر متدین نیست و شاید اعتقاد به خمس هم ندارد.

۱. در خمس می دانیم که اگر قبل از روز خمس، شخصی چیزی بخرد استفاده هم بکند ولی قبل از همین روز خمسش از نیازش خارج کند، آن چیز خمس دارد (احتیاط واجب یا فتوا).
 بعد از فوت پدر، در همین سالی که هنوز روز خمس پسربزرگ نرسیده، اگر بعضی درختان را کنده کند که من نیازی به این درختها ندارم یا بعضی چیزها که از پدرش به او مانده آنها را به دیگران بدهد (از نیازش خارج کند) که من به اینها نیاز ندارم، آیا به این درختها یا چیزها خمس تعلق می گیرد؟

۲. بعد از فوت پدر، در همین سالی که هنوز روز خمس پسربزرگ نرسیده، از درختان یا هر چیزی که از پدر ارث مانده ، پسربزرگ تا به روز خمسش از آنها استفاده نکرد، آیا به آنها خمس تعلق میگیرد ؟

۳.  بعد از فوت پدر، اگر پسربزرگ از زمین باغ یا از میوه‌های باغ را مثل سرمایه استفاده بکند ، مثلاً هر سال میوه‌های درخت را می‌فروشد یا در زمین چیزها  می‌کارد و بعد از رشد آنها را می‌فروشد. در این حال آیا درخت‌ها و زمین باغ خمس تعلق میگیرد یا اینکه این زمین و درخت ارث است و خمس ندارد ؟

سلام علیکم اگر درختان به ارث به فرزند رسیده خمس ندارد چه از آنها بی نیاز شود و چه نیاز به آنها داشته باشد.

آنچه اصل ارث است خمس ندارد ولی میوه ها و منافع آن چنانچه سال بر آن بگذرد متعلق خمس است .